Στον καταιγισμό πληροφοριών και μηνυμάτων που λαμβάνουμε καθημερινά και αφορούν την πανδημία, κάποια μπορούν να μας ανακουφίσουν από το άγχος και να μας τονώσουν το ηθικό κόντρα στην πρωτοφανή κατάσταση.
Αρκούν μερικές αστείες εικόνες σχετικές με την COVID-19 για να περάσουμε με λιγότερο άγχος τις δύσκολες ημέρες της πανδημίας;
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία, η απάντηση «ναι». Ειδικότερα, μόλις τρία τέτοια memes αρκούν για να βιώσουμε λιγότερο στρες και, στον αντίποδα, να νιώσουμε πιο ευδιάθετοι και ικανοί να εντεπεξέλθουμε στη συνύπαρξη με τον νέο κορωνοϊό.
Η πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύεται στο Psychology of Popular Media, αναδεικνύει την αγχολυτική ιδιότητα που μπορεί να έχουν τα social media στη διαχείριση γεγονότων τέτοιων διαστάσεων, όταν φυσικά δεν οδηγούν στα (ανεπιθύμητα) αντίστροφα αποτελέσματα.
Όπως επεσήμανε η επικεφαλής ερευνήτρια και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, Δρ Jessica Gall Myrick, όχι μόνο αναδεικνύεται η ωφέλιμη πλευρά τους κόντα στις επίσημες οδηγίες για περιορισμό της επαφής με ειδήσεις περί τον κορωνοϊό, αλλά τονίζεται η σημασία της διαχείρισης του περιεχομένου που επιλέγουμε να καταναλώσουμε.
Στην ψηφιακή έρευνα που «έτρεξε» τον Δεκέμβριο του 2020, συμμετείχαν 748 ενήλικες 18-88 ετών (διάμεση ηλικία 41,8 έτη), με το 63,5% να κατέχει τίτλο πανεπιστημιακών σπουδών.
Αφού εκτιμήθηκαν τα επίπεδα στρες και νευρικότητας για τον περασμένο μήνα σύμφωνα με τις προσωπικές τους αναφορές, τους ζητήθηκε να αξιολογήσουν μια σειρά από αστεία ή χαριτωμένα memes τα οποία απεικόνιζαν ανά περίπτωση ανθρώπινη ή ζωική φιγούρα, ενήλικη ή μωρό, με λεζάντα περί την COVID-19 ή άσχετη θεματική.
Σε περιπτώσεις, αξιοποιήθηκε η ίδια εικόνα με διαφορετική λεζάντα και, παράλληλα, υπήρξαν και memes κειμένων χωρίς συνοδευτική εικόνα.
Μετά την βαθμολόγηση των memes και των κειμένων ως προς το πόσο αστεία και χαριτωμένα ήταν, οι συμμετέχοντες ανέφεραν τα επίπεδα άγχους και αισθημάτων όπως ηρεμία, χαλάρωση και χαρά, καθώς και αν η επαφή με τα παραπάνω τους ώθησε σε προβληματισμό σχετικά με την πανδημία, την ικανότητά τους να διαχειριστούν τα γεγονότα και το άγχος που τα συνοδεύει.
Τα memes της ευτυχίας
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όσοι παρακολουθούσαν memes σχετικά με άλλους τύπους media ανέφεραν μεγαλύτερη αίσθηση του χιούμορ και εντονότερα θετικά συναισθήματα που συνδέθηκαν με μειωμένο άγχος για την πανδημία, ενώ όταν συνοδεύονταν από λεζάντες σχετικές με τον κορωνοϊό τα θετικά αποτελέσματα ήταν ισχυρότερα.
Τα memes με θέμα την COVID-19 σχετίστηκαν με βαθύτερο συλλογισμό από την πλευρά των συμμετεχόντων για το τι ήταν αυτό που έβλεπαν και με μεγαλύτερη πίστη στις δυνάμεις τους ότι θα τα καταφέρουν μέσα από τη δοκιμασία της πανδημίας.
Ωστόσο, οι συμμετέχοντες αισθάνονταν πιο ανέμελοι και χωρίς την ανάγκη περισυλλογής για το αποτύπωμα της πανδημίας στη ζωή τους όταν χάζευαν χαριτωμένα memes με μωρά ή μικρά ζώα, ακόμα και αν το κείμενο που τα συνόδευε αφορούσε τον ιό.
Η Δρ Myrick υπογράμμισε τον θετικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν τα memes στην επικοινωνία σημαντικών απειλών για την υγεία, επιτρέποντας στους πολίτες να νιώθουν πιο ασφαλείς και έτοιμοι να δώσουν προσοχή στα δευτερεύοντα μηνύματα σχετικά το γεγονός ανησυχίας.