Μια ημέρα το 1976, ο Σταμάτης Μωραΐτης, οικογενειάρχης και βετεράνος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ανησύχησε σοβαρά όταν δυσκολεύτηκε να ανέβει τις σκάλες λόγω δυσκολίας στην αναπνοή.
Η ανησυχία του ήταν τόσο έντονη που άφησε αμέσως τη δουλειά του και κατευθύνθηκε στον γιατρό.
Μετά από εξετάσεις που απέκλεισαν το ενδεχόμενο καρδιακού επεισοδίου, μια ακτινογραφία αποκάλυψε ότι είχε έναν ιδιαίτερα επιθετικό καρκίνο του πνεύμονα.
Οι γιατροί του έδωσαν μια πρόγνωση ζωής 6 έως 9 μηνών. Εκείνη την περίοδο, ο Μωραΐτης ήταν γύρω στα 60 και ζούσε στις ΗΠΑ με την οικογένειά του.
Μετά την επιβεβαίωση της διάγνωσης από πολλούς γιατρούς, ο Μωραΐτης βρέθηκε μπροστά σε μια σημαντική απόφαση.
Θα μπορούσε να μείνει στις ΗΠΑ για να υποβληθεί σε «επιθετική» χημειοθεραπεία κοντά στα παιδιά του, ή να επιστρέψει στην πατρίδα του, την Ικαρία, για να ζήσει τους τελευταίους μήνες της ζωής του με γαλήνη.
Ο Μωραΐτης επέλεξε να επιστρέψει στην Ικαρία, με σκοπό να ταφεί στον οικογενειακό τάφο και να αποφύγει την κοστοβόρα διαδικασία ταφής στις ΗΠΑ, εξοικονομώντας χρήματα για την οικογένειά του.
Μετά το ταξίδι πίσω στην Ικαρία, πέρασε τις πρώτες ημέρες στο κρεβάτι. Οι παιδικοί του φίλοι, μαθαίνοντας για την επιστροφή του, άρχισαν να τον επισκέπτονται καθημερινά. Συζητούσαν για ώρες και έπιναν κρασί. Ο Μωραΐτης ένιωθε ότι είχε πάρει τη σωστή απόφαση.
Όταν πέρασαν οι έξι μήνες, συνέβη κάτι παράξενο. Ο Μωραϊτης όχι μόνο δεν είχε πεθάνει, όπως προέβλεπαν οι γιατροί, αλλά μέρα με τη μέρα ένιωθε όλο και πιο δυνατός.
Σηκώθηκε από το κρεβάτι, καλλιεργούσε τον κήπο του, έκανε βόλτες και το απόγευμα πήγαινε στο καφενείο και έπαιζε τάβλι με τους φίλους του.
Οι μήνες περνούσαν μέχρι που τελικά έγιναν χρόνια. Εκείνος είχε διαμορφώσει πλέον τη νέα του ζωή με τέτοιον τρόπο, ώστε ο καρκίνος έμοιαζε να έχει εξαφανιστεί.
Ο κήπος του άνθισε, ενώ έχτισε και άλλα δύο δωμάτια, προκειμένου να έρχονται και να τον επισκέπτονται τα παιδιά του και τα εγγόνια του από την Αμερική.
H ιστορία του άρχισε να ταξιδεύει στα ελληνικά και τα διεθνή media. Το πρόσωπό του κόσμησε ρεπορτάζ του BBC και του New York Times, ενώ στην Ικαρία των επισκέφτηκαν και από την παραγωγή του Netflix “Live to 100: secrets of the Blue Zones”.
Ο παρουσιαστής του τελευταίου, Dan Buettner, τον ρώτησε την πολύ απλή ερώτηση που θα του είχαν κάνει εκατοντάδες φορές, «ποιο είναι το μυστικό σου;». Εκείνος τότε με έναν μορφασμό σήκωσε τους ώμους και του απάντησε αφοπλιστικά «δεν ξέρω, μάλλον ξέχασα να πεθάνω».
Το πώς και το γιατί κατάφερε ο Σταμάτης Μωραΐτης να ζήσει τόσο πολλά χρόνια, αφού διαγνώστηκε με καρκίνο και δεν υποβλήθηκε σε καμία θεραπεία δεν είναι γνωστό και στην πραγματικότητα μελετάται ακόμα και από τους ειδικούς. Ο ίδιος το απέδιδε στην υγιεινή διατροφή και στην αλλαγή του περιβάλλοντος.
Τελικά, ο Σταμάτης Μωραϊτης έφυγε από τη ζωή το 2013 σε ηλικία 98 (επίσημα) ή 102 (σύμφωνα με τον ίδιο) ετών. Τέσσερις δεκαετίες πάνω από το προσδόκιμο ζωής που του έδωσαν οι γιατροί του