«Χρυσές» αυξήσεις επεφύλαξαν για τους εαυτούς τους το 2023 οι ηγεσίες των τεσσάρων συστημικών τραπεζών.
Τα μπόνους και οι αμοιβές τους ζαλίζουν, ενώ μαζί με τους βασιλικούς ποτίστηκαν και οι… γλάστρες, καθώς οι τράπεζες διένειμαν μερίσματα και προς τους μετόχους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι επί 14 χρόνια η τρόικα είχε απαγορεύσει τη διανομή μερισμάτων, μετά τις αλλεπάλληλες (κρατικές) κεφαλαιακές ενέσεις διάσωσης των συστημικών τραπεζών, ύψους 40 δισ. ευρώ.
Έτσι, οι αμοιβές των διευθυνόντων συμβούλων (σταθερές αποδοχές, μπόνους και ειδικές παροχές, όπως ασφαλιστικά-συνταξιοδοτικά προγράμματα) εκτινάχθηκαν στο τριπλάσιο το 2023 και ξεπερνούν το 1 εκατομμύριο ευρώ τον χρόνο.
Γιατί προχώρησαν, όμως, οι τραπεζίτες στις πλουσιοπάροχες αυξήσεις τους εαυτούς τους;
Οι τέσσερις συστημικές τράπεζες παρουσίασαν κέρδη για δεύτερη συνεχή χρονιά. Ανακοίνωσαν συνολικά κέρδη 2,3 δισ. ευρώ για το πρώτο εξάμηνο του 2024, ενώ αναθεώρησαν προς τα πάνω την πρόβλεψη για κέρδη εντός του 2024, εκτιμώντας ότι θα φτάσουν τα 4,8 δισ. ευρώ συνολικά, έναντι των προ τριμήνου προβλέψεων για κέρδη 4,3 – 4,5 δισ. ευρώ.
Παράλληλα, το 2023, έχοντας ξεφορτωθεί πολλά από τα «κόκκινα» δάνεια σε funds, είδαν τον σχετικό δείκτη να είναι πλέον κάτω από το 10%.
Με εξυγιανθέντες πλέον προϋπολογισμούς και κέρδη, οι Γενικές Συνελεύσεις των τεσσάρων συστημικών τραπεζών ενέκριναν αυξήσεις αποδοχών και μπόνους των επικεφαλής, αλλά και τη διανομή μερισμάτων.
Οι διοικήσεις των τεσσάρων τραπεζών εξήγησαν ότι οι υπέρογκες αυξήσεις εδράζονται αφενός στα καλά αποτελέσματα, αφετέρου στο ότι, συγκρινόμενες με άλλες, αντίστοιχου μεγέθους εταιρείες εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών, οι αμοιβές είναι εύλογες.
Μάλιστα, επικαλούνται έρευνα η οποία αποτυπώνει ότι η μέση αμοιβή διευθύνοντος συμβούλου σε άλλες ελληνικές επιχειρήσεις είναι όσο και οι δικοί τους μετά τις αυξήσεις που δόθηκαν (περίπου 600.000 ευρώ ετησίως), ενώ στις ευρωπαϊκές τράπεζες ο μέσος μισθός είναι γύρω στα 900.000 ευρώ τον χρόνο.
Όσο για τις έκτακτες παροχές, τα περίφημα μπόνους, αυτά συνδέονται με την επίτευξη στόχων και την παραγωγή οικονομικών αποτελεσμάτων.
Όπως τονίζει μάλιστα μία εκ των συστημικών τραπεζών (η Τράπεζα Πειραιώς), κατά το 2023 διευρύνθηκαν οι Πολιτικές Αποδοχών του Ομίλου καθώς και η Πολιτική Παροχών, κυρίως λόγω του αυξανόμενου πληθωρισμού και των αυξήσεων στις τιμές της αγοράς όσον αφορά στα έξοδα μετακίνησης, στο κόστος μίσθωσης αυτοκινήτων, στο κόστος καυσίμων κ.λπ.
Ωστόσο, αυτό που αποφεύγουν να πουν οι διοικήσεις των τεσσάρων συστημικών τραπεζών είναι το γεγονός ότι, αν και ιδιωτικές, διασώθηκαν με κρατικά χρήματα, όλων ημών δηλαδή. Παρά ταύτα, δεν επέστρεψαν κάτι στους πολίτες, τουναντίον.
Επιπλέον, τα τέσσερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα «ξεχνούν» πως η βασική τους «παροχή» είναι να προσφέρουν ανάξια λόγου επιτόκια καταθέσεων -σχεδόν μηδενικά, με αποτέλεσμα οι καταθέσεις να χάνονται και λόγω πληθωρισμού-, ενώ τα ίδια δανείζουν χρήματα στις ξένες αγορές με διπλάσια επιτόκια από όσα δίνουν στην Ελλάδα.
Ταυτόχρονα, οι τράπεζες ουσιαστικά «αρνούνται» να δανείσουν την ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις δηλαδή απαιτώντας «ληστρικά» επιτόκια.
Έτσι, εκμεταλλευόμενοι τα υψηλά επιτόκια της ΕΚΤ και τη σφιχτή κάνουλα στα δάνεια, οι τραπεζίτες διοχετεύουν φθηνά κεφάλαια σε υψηλότοκες καταθέσεις στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ή σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου.
Είναι ενδεικτικό ότι η ΕΚΤ την περίοδο της κρίσης ενίσχυε με φθηνό χρήμα τις ευρωπαϊκές τράπεζες, δίνοντας ειδικά δάνεια με μηδενικό επιτόκιο.
Μάλιστα, τον Σεπτέμβριο του 2019 η ΕΚΤ διατήρησε μηδενικό το επιτόκιο καταθέσεων, αλλά έδωσε πρώτη φορά αρνητικό επιτόκιο δανεισμού -0,5% προκειμένου να διοχετευτεί φθηνό δανεικό χρήμα σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά για να πάρουν μπρος οι οικονομίες.
Οι ελληνικές συστημικές τράπεζες έλαβαν συνολικά 50,8 δισ. ευρώ από την ΕΚΤ με αρνητικό επιτόκιο, όμως δεν αυξήθηκε ο δανεισμός στους πραγματικούς αποδέκτες τους -στις επιχειρήσεις και στα νοικοκυριά.
Αντί λοιπόν να ενισχύσουν με ρευστότητα την αγορά, προτίμησαν να επωφεληθούν τη διαφορά του 0,5% μεταξύ μηδενικού επιτοκίου καταθέσεων και αρνητικού χορηγήσεων ή τοποθετήσεις σε προϊόντα που θα επέφεραν υψηλότερα επιτόκια.
Οι αριθμοί λοιπόν για τις τράπεζες ευημερούν, αλλά στηρίζονται σε συγκεκριμένες ενέργειες και όχι σε κάποια μαγική ιδιότητα των μάνατζερ, οι οποίοι, ευκαιρίας δοθείσης, επεφύλαξαν στους εαυτούς τους υπέρογκες αυξήσεις.
Με βάση τους δημοσιευμένους ισολογισμούς, οι ετήσιες αμοιβές των CEO και των εκτελεστικών μελών των Δ.Σ. των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, που κινούνταν περίπου στις 300.000-350.000 ευρώ, το 2023 εκτινάχθηκαν στα 500.000 – 600.000 ευρώ για τους διευθύνοντες συμβούλους και τους αναπληρωτές τους. Τα δε μπόνους κυμάνθηκαν από 275.000 ευρώ έως 811.000 ευρώ.
Ο πλέον χρυσοπληρωμένος διεθύνων σύμβουλος είναι ο Παύλος Μυλωνάς της Εθνικής Τράπεζας, καθώς λαμβάνει 590.000 ευρώ τον χρόνο ως σταθερές αποδοχές, 118.000 ευρώ για συνταξιοδοτικό, 708.000 μεταβλητές αποδοχές (μπόνους), 11.831 για ασφαλιστήριο και 13.047 ευρώ τν χρόνο για εταιρικό αυτοκίνητο, δηλαδή οι απολαβές του φτάνουν συνολικά τα 1.440.878 ευρώ ετησίως.
Το μέλος του ΔΣ και Γενική Διευθύντρια Λιανικής Τραπεζικής Χριστίνα Θεοφιλίδη έχει συνολικές ετήσιες αποδοχές 816.211 ευρώ (360.000 ευρώ σταθερός μισθός, 403.198 από μπόνους, 43.200 συνταξιοδοτικό, 1.638 από την ασφάλιση ζωής και 8.175 ευρώ εταιρικού αυτοκινήτου).
Δεύτερος ο Χρήστος Μεγάλου, διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς, με συνολικές αποδοχές (σταθερές, μπόνους, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ασφάλιση ζωής, πρόγραμμα αρωγής τέκνων εταιρικό αυτοκινητο) 1.373.500 ευρώ.
Σημειώνεται ότι η αμοιβή του εκτελεστικού μέλος του ΔΣ της Πειραιώς Β. Κουτεντάκη, απορρέει αποκλειστικά από την από 04.2008 σύμβαση εργασίας του με την Τράπεζα Πειραιώς Α.Ε. και τον ρόλο του ως Ανώτερος Γενικός Διευθυντής στη Λιανική Τραπεζική της Τράπεζας Πειραιώς Α.Ε. Δεν λαμβάνει πρόσθετη αμοιβή για τη συμμετοχή του στο Δ.Σ.
Έπεται ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank Φωκίων Καραβίας, ο οποίος έλαβε το 2023 383.268 ευρώ ως σταθερές αποδοχές, 127.375 για συνταξιοδοτικό πρόγραμμα και 811.000 σε μπόνους, σύνολο 1.321.643 ευρώ αυξημένο κατά 204% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Τέλος ο Βασίλης Ψάλτης, CEO της Alpha Bank με συνολικές αποδοχές 1.066.876 ευρώ ετησίως.
Οι αμοιβές των μη εκτελεστικών μελών των Δ.Σ. είναι σημαντικά χαμηλότερες, ενώ δεν λαμβάνουν μπόνους, ωστόσο δεν τις λές και… αμελητέες καθώς κυμαίνονται κατά μέσο όρο από 120.000 ευρώ έως και 320.000 ευρώ ετησίως.
Την ίδια ώρα, ωστόσο, που οι τραπεζίτες δίνουν πλουσιοπάροχες αυξήσεις στους εαυτούς τους, οι μισθοί των υπαλλήλων στις 4 συστημικές τράπεζες παραμένουν χαμηλά.
Είναι ενδεικτικό ότι η αναλογία στη σχέση μεταξύ του μισθού του διευθύνοντος συμβούλου και της μέσης αμοιβής των εργαζομένων είναι από 8,9 στην Eurobank μέχρι 15 στην Alpha Bank.
Ωστόσο, προσθέτοντας τις συνολικές αμοιβές (παροχές, μπόνους κ.ο.κ) των υψηλόβαθμων στελεχών τότε η αναλογία εκτοξεύεται από 27 (Alpha Bank) ως και 35 (Εθνική) φορές σε σχέση με τους εργαζόμενους.
Σημειώνεται ότι οι μέσες ετήσιες αμοιβές των εργαζομένων είναι υψηλότερες στην Eurobank και φτάνουν τις 44.109 ευρώ, στην Εθνική είναι 42.248 ευρώ, στην Alpha Bank 38.861 ευρώ και στην Τράπεζα Πειραιώς 38.436 ευρώ.